TESTOSTERON VE KAS GELİŞİMİ -BÖLÜM 1-
Trafikte çıkan yüksek sesli tartışmalar, bir futbol maçı esnasında gerçekleşen karşılıklı sataşmalar, düğünlerde sıkılan silahlar, bar kavgaları, çapkınlık ve kaçamaklar. Aslında hepsinin altında yatan temel bir neden var; testosteron. Testosteron androjenik yapılı bir hormondur yani erkeğe erkeksi özelliklerini kazandırır. Erkekler doğumdan hemen önce testosteron salgılamaya başlar ve bu hormon 15-20'li yaşlar arası en üst limitine ulaşır. Yetişkin sıradan bir erkekte 1 desilitre kanda yaklaşık 300-1000 nanogram arası testosteron bulunur. Bu oran kadınlarda ise yaklaşık 40-60 nanogram arasındadır. Bu yüzden kadınla erkek arasındaki karakteristik farkları ve fiziksel özellikleri belirleyen başlıca neden de testosteron hormonudur. Testosteron erkeklerde agresiflik, kendine güven duygusu, cesaret, aşırı cinsel istek, büyük kas kütlesi, sakal ve kalın ses gibi özelliklere neden olur. Yüksek testosteron seviyeli erkeklerin ortak özellikleri fethetmek, sahiplenmek, yönetmek ve hükmetmektir. Onlar, iktidar sahibi olma ve iktidarı ellerinde tutma eğilimindedirler. Onlar, kendi yollarını kendileri çizen erkeklerdir. Başkalarının verdiği rollerden hoşlanmaz, figüran olmak istemezler. Vazgeçmez ve pes etmezler. Testosteron seviyesi kısmen daha düşük olan erkekler ise daha uyumludurlar, kolay baş eğer ve kolay susarlar. Testosteron ve Kas Gelişimi Testosteron hormonu kas gelişimi ve güç artırımında en önemli etkendir. Bu nedenden dolayı da erkekler kadınlara göre daha büyük kas kütleleri inşa edebilirler. Genelde direnç ve kuvvet egzersizi yapan kadınlar kas kütlelerinin çok büyüyeceğinden korkarak onlar için çok önem taşıyan kuvvet ve direnç egzersizlerinden kaçınırlar. Şu bir gerçektir ki; testosteron seviyesi normal sınırlarda olduğu takdirde hiç bir kadın kaslarının hacmini estetiği bozacak boyutlarda arttıramaz. Herhangi bir kadın çok fazla ağır kilolar kaldırabilse ve sürekli antrenman yapsa da, yüksek miktarlarda protein alsa da maalesef sonuç değişmeyecektir. Kas kütlelerinde önemsenecek derecede bir hacimsel artış gerçekleşmeyecektir. Mevcut hacimdeki kaslar sertleşebilir, hatlar belirginleşebilir, hatta vücut kütleleri bile artabilir. Ama kol çevrelerinin çapında emin olun bir artış olmayacaktır. Kadınlar kaslarında gerçekleşen sertliği ve çizgisel hatlarının artmasını kas kütlelerinin büyüdüğünden zannetseler de değişmez gerçek şudur; ne kadar testosteronunuz varsa o kadar büyük kaslarınız olacaktır. Televizyonda ya da dergilerde gördüğünüz büyük kaslı kadınların hemen hemen hepsi dışarıdan testosteron ve anabolizan hormon desteği alıyorlardır. Tabii ki gerek kadın gerek erkek, hiç bir şekilde dışarıdan testosteron ya da benzeri steroidlerin alınmasını tavsiye etmiyoruz. Erkeklerde testosteron seviyesinin yüksek olması onlara spor yaparken birçok avantaj sağlayacaktır. Testosteron protein sentezini arttırarak kas gelişimini direkt etkiler. Kas gelişim sürecini hızlandırır. Kırmızı kan hücrelerinin üretimini arttırır. Hastalık ve yaralanmalarda vücudun toparlanma ve iyileşme süresini kısaltır. Ayrıca vücuttaki bazal metabolizma hızını yükselterek yağ yakımını arttırır. Erkeklerde yağ miktarının kadınlara göre daha düşük olmasının nedenlerinden biri de budur. Testosteronun Toplumsal İlişkilerdeki Rolü Örneğin bir grup erkeğin bir araya geldiği durumlarda genellikle testosteron seviyesi daha yüksek olan kişi bulunduğu ortamın hâkimiyetini ele geçirir. Fiziksel bir mücadele ya da herhangi bir nedenden dolayı savaşan bir erkeğin testosteronunu yüksek olmakla beraber giderek artış gösteren bir hal alır. Bu da erkeğin içinde devamlı bir artış gösteren savaşma ve mücadele etme isteği oluşturur. Yapılan araştırmalara göre herhangi bir mücadele veya bir yarış sonrası galip gelen erkeğin kanındaki testosteron seviyesinde yükselme gözlemlenmektedir, işte bu kısır döngü de erkeği, sürekli başka mücadelelere ve rakipler aramaya itmektedir. Yapılan bir araştırmaya göre bekâr erkeklerin testosteron seviyesi evli erkeklere göre daha yüksektir. Bu nedenle de testosteron seviyesi yüksek erkeklerde boşanma ve bekârlık oranı daha fazladır. Bundan dolayı uzun süreli ilişkiler ve evlilikler için testosteron seviyesi daha düşük, sadık erkekler tercih edilebilir. Yüksek testosteronlu erkeklerin aldatma, ikinci bir eş bulma ve şiddet kullanma eğilimleri daha fazla olsa da kadınlar her zaman testosteron seviyesi yüksek erkekleri tercih ediyorlar. Yine yapılan başka bir araştırmaya göre de testosteron seviyesi yüksek olan erkekler çocuklarına karşı daha iyi babalık özellikleri gösteriyorlar. Testosteron seviyesi meslek seçimlerinde de önemli bir rol oynuyor. Askerlik, politika, şirket yöneticiliği gibi mesleklere sahip insanların testosteron seviyeleri daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Spor branşlarında da testosteron seviyesi yine önemli ölçüde etkili bir hal alıyor. Vücut geliştirme, rugby, güreş, halter, boks gibi sporlar da testosteron seviyesi daha yüksek erkekler tarafından tercih ediliyor ve bu sporlarla uğraşan kişilerin testosteron seviyeleri zaman içinde artış gösteriyor. Testosteron toplumda işlenen suçları, cinayetleri, şiddet olaylarını, kavga oranlarını artırabiliyor. Bu nedenle de toplumda görülen suç olaylarının büyük bir çoğunluğu yaklaşık 15-25 yaşları arasındaki erkeklerde görülüyor. BARIŞ OKAN BELOVACIKLI
